Tytuł konferencji: „Dialektyka narracji w nauce”
PLATFORMA ZOOM, 28.11.2022 roku
Kultura jako wyraz ludzkiej natury koduje w sobie pełnię człowieczeństwa. Wynika to z faktu, że kumuluje ona w swej treści to, czego człowiek zwyczajnie potrzebuje. To potrzeba czyni człowieka głównym sprawcą kultury. Daje się zauważyć, że pośród potrzeb jedne są bardziej zasadnicze, a inne jedynie cząstkowe. Poniekąd je wszystkie najlepiej pokazuje świat nauki. Stąd podstawowy podział na nauki filozoficzne i teologiczne, jak i nauki humanistyczne i techniczne. Nauki te uczą wrażliwości, aczkolwiek każda na swój sposób. Filozoficzne lubują się w logiczności i zrozumieniu całości tego, co po prostu jest. Nauki teologiczne wskazują na Tego, od którego zależy istnienie człowieka i świata. Humanistyczne rozważania zachwycają się opisem ludzkich doświadczeń, których ogrom stawia człowieka w centrum uwagi. Natomiast nauki techniczne odwzorowują, na ile potrafią, fizyczne tajniki wszechświata. Ważne jest, aby kultury nie wiązać wyłącznie z jednym rodzajem nauk. Kultura nie jest jedynie ani filozoficznym poszukiwaniem, ani teologiczną refleksją. Nie wolno jej także utożsamiać z humanistyką, a tym bardziej z postępem cywilizacyjnym. Każda redukcja jest niebezpieczna dla dobra człowieka, jego godności i praw. Zatem:
– jak nie błądzić? (FILOZOFIA);
– jak wnioskować? (NAUKI FORMALNE);
– jak nie tracić? (HUMANISTYKA);
– jak podziwiać? (NAUKI PRZYRODNICZE);
– jak budować? (TECHNIKA);
– jak otwierać? (TEOLOGIA).
Komitet naukowy konferencji:
Ks. dr hab. Bogusław Drożdż, prof. PWT; Ks. prof. Dariusz Lipiec; dr hab. Jan Wadowski, prof. PWr
Organizator:
Katedra Nowej Ewangelizacji Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu
Katedra Nauk Humanistycznych i Społecznych Politechniki Wrocławskiej
Diecezjalne Centrum Edukacyjne w Legnicy
Komitet organizacyjny:
ks. dr hab. Bogusław Drożdż, prof. PWT; dr Rafał Szopa; ks. dr Andrzej Ziombra; dr Jarosław Sempryk
Informacje organizacyjne:
Abstrakt referatu (600-700 znaków) należy przesłać do 24.11.2022 r. na adres e-mail: rafal.szopa@pwr.edu.pl – dr Rafał Szopa. Teksty referatów (do 35000 znaków), po uzyskaniu pozytywnej oceny Komitetu naukowego i recenzentów, będą zamieszczone w czasopiśmie „PERSPECTIVA” lub „SPOŁECZEŃSTWO”, albo w publikacji zbiorowej. Udział prelegentów w konferencji jest gratisowy. Konferencja jest transmitowana na żywo przez społecznościowe portale: Facebook lub Youtube, o czym prelegenci są informowani.
P R O G R A M K O N F E R E N C J I
10:00 – 10:15 – Rozgrzewka techniczna – dr Rafał Szopa
10:15 – 10:30 – Otwarcie konferencji – ks. dr hab. Bogusław Drożdż, prof. PWT
SESJA PIERWSZA
10:30 – 10:45 – Wykład: Dialektyka egzystencji – dr Marek Błaszczyk
10:45 – 11:00 – Wykład: Doświadczenie „uwolnienia” – próba definicji – ks. mgr Tomasz Baczyński
11:00 – 11:15 – Wykład: Ojcostwo w narracjach mężczyzn przygotowujących się do założenia rodziny – mgr lic Andrei Ahapau
11:15 – 11:30 – Wykład: Czy poznamy kiedyś całą prawdę o Wszechświecie? – dr Rafał Szopa
11:30 – 11:45 – DYSKUSJA
11:45 – 12:00 – PRZERWA NA KAWĘ (indywidualnie)
SESJA DRUGA
12:00 – 12:15 – Wykład: Parametry religijności – jak zmierzyć religijność? – p. Małgorzata Wolf
12:15 – 12:30 – Wykład: Metoda czytania obrazu artystycznego – p. Klaudia Graczyk
12:30 – 12:45 – Wykład: Granice narracji naukowej – jeśli istnieją, to czy ograniczają? – ks. dr hab. Bogusław Drożdż prof. PWT
12:45 – 13:00 – Wykład: Synodalność? – znaczenie dla dyskursu teologicznego – dr Katarzyna Wasiutyńska
13:00 – 13:15 – DYSKUSJA
13:15 – ZAKOŃCZENIE KONFERENCJI
BIOGRAMY, TYTUŁY I ABSTRAKTY
BIOGRAM PRELEGENTA
Ks. mgr Tomasz Baczyński
TYTUŁ WYSTĄPIENIA
Doświadczenie „uwolnienia” – próba definicji
ABSTRAKT
Stworzony na obraz Boży człowiek otrzymał wolność. Jest ona miarą jego wielkości. Niewłaściwe jednak skorzystanie z tego daru doprowadziło człowieka do przynajmniej częściowej jego utraty i stania się „niewolnikiem”. Ta utrata przekłada się na różne sfery życia człowieka. Nie jest ona jednak definitywna, dzięki darowi Chrystusa nie musimy pozostawać w niewoli. Wolność może zostać odzyskana. Kiedy dzieje się to na płaszczyźnie fizycznej jest to najprostsze do opisania. Doświadczenie jednak uwolnienia w innych sferach życia wydaje się już nie tak proste do przekazania, jakkolwiek ma równie duży wpływ na życie człowieka. Odzyskanie wolności w sferach duchowej czy psychicznej może mieć dla niego nawet większe znaczenie niż wolność fizyczna.
Created in God’s image man received freedom. It is measure of his greatness. However, wrong use of this gift led man to at least to partial its loss and becoming a slave. This loss concerns varied spheres of human life. However, it is not final, thanks to Christ’s gift, we do not need to remain in bondage. Freedom can be regained. When it happens on the physical plane it is the easiest to describe. However, the experience of being released in other spheres of life seems not so easy to pass on, although it has an equally large impact on human life. Regaining freedom in the spiritual or mental spheres may be even more important to him than physical freedom.
BIOGRAM PRELEGENTA
Małgorzat Wolf, urodzona 17.01.2000 we Wrocławiu. Jest studentką czwartego roku stacjonarnych studiów teologicznych na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu. Pisze pracę magisterską na temat religijności młodzieży w klasach trzecich i czwartych szkół licealnych w ujęciu socjologiczno-katechetycznym.
TYTUŁ WYSTĄPIENIA
Parametry religijności – jak zmierzyć religijność?
ABSTRAKT
Religijność to szeroki temat, którego badaniem zajmuje się socjologia religii. Na jakiej jednak podstawie opierają się często podawane statystyki o religijności narodów i grup społecznych? Nie zmierzymy przecież tego linijką i nie zważymy na wadze. W tym celu socjologowie religii opracowali szereg parametrów oraz zawierających się w nich wskaźników. Każdy parametr dotyczy innego aspektu życia religijnego a wskaźniki można modyfikować w zależności od rodzaju badania. Na przykład inne pytania zadamy badając wiedzę religijną wśród muzułmanów a inne wśród katolików. Jaki cel mają takie badania? Na pewno nie uchwytują one delikatnych niuansów ludzkiej duchowości. Nie jest to też ich celem. Poza zastosowaniem statystycznym mogą też służyć jako pomoc w misji duszpasterskiej. Ukazują one powszechnie popełniane błędy, tendencje myślowe lub ogólny stan religijny grupy. Z badań z powodzeniem winni korzystać duszpasterze.
BIOGRAM PRELEGENTA
Dr Katarzyna Wasiutyńska
TYTUŁ WYSTĄPIENIA
Synodalność? – znaczenie dla dyskursu teologicznego
ABSTRAKT
Zwołanie przez papieża Franciszka synodu poświęconego synodalności, spotkało się z bardzo różnymi reakcjami: od entuzjazmu, przez niepokój, do obojętności. Obok konkretnych działań, lub ich braku, na poziomie lokalnym i powszechnym, które w pierwszym rzędzie mają znaczenie pastoralne, ważna wydaje się towarzysząca temu procesowi pogłębiona refleksja teologiczna. O jej specyfice decyduje fakt, że przedmiot staje się jednocześnie metodą, a metoda kształtuje przedmiot tej refleksji. Należy zatem zapytać, czy to metodologiczne wyzwanie może, a nawet powinno mieć znaczenie dla współczesnego dyskursu teologicznego.
BIOGRAM PRELEGENTA
Mgr lic Andrei Ahapau, Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk o Wychowaniu, Katedra Teorii Wychowania
TYTUŁ WYSTĄPIENIA
Ojcostwo w narracjach mężczyzn przygotowujących się do założenia rodziny
ABSTRAKT
W swoim wystąpieniu swoją uwagę zwrócę na rozumienie ojcostwa u mężczyzn przygotowujących się do założenia rodziny. Materiał empiryczny został uzyskany za pomocą wywiadów pogłębionych (przebadano 30 mężczyzn). Po analizie materiału badawczego zostaną zaprezentowane wnioski.
BIOGRAM PRELEGENTA
Klaudia Graczyk, studentka czwartego roku studiów teologicznych na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu. Uczęszcza na seminarium z Katechetyki, gdzie pisze pracę magisterską na temat wykorzystania malarstwa podczas lekcji religii, na drugim poziomie edukacyjnym.
TYTUŁ WYSTĄPIENIA
Metoda czytania obrazu artystycznego
ABSTRAKT
Artyści w swoich dziełach potrafią przekazać odbiorcy wiele informacji. Poprzez różnego rodzaju alegorię albo symbolikę, są w stanie przedstawić pewne treści w sposób dosłowny, lub też ukryć je przed oczami adresata. Z tego powodu rozpoczęto badania nad analizą dzieła malarskiego. Znany historyk sztuki Erwin Panofsky wskazuje na dwa pojęcia, które należy poznać – ikonografię oraz ikonologię. Ikonografia zajmuje się klasyfikacją, jak również opisem obrazów, natomiast ikonologia to sposoby na ich interpretację. Jego metoda składa się z trzech części, z których każda kolejna coraz bardziej odsłania odbiorcom znaczenie dzieła. Dzięki temu adresaci są w stanie samodzielnie „odczytać”, co autor chciał im przekazać w swojej pracy.
BIOGRAM PRELEGENTA
Dr Marek Błaszczyk, filozof, związany z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu. Zainteresowania naukowe: filozofia egzystencji, antropologia filozoficzna, filozofia hermeneutyczna
TYTUŁ WYSTĄPIENIA
Dialektyka egzystencji
ABSTRAKT
Celem wystąpienia będzie ukazanie dialektyczności (biegunowości) ludzkiej egzystencji. Zaznaczymy, nawiązując między innymi do filozofii Karla Jaspersa, Abrahama Joshuy Heschela czy Jacquesa Derridy, że oznacza ona syntezę pozornie sprzecznych jej elementów, ich wzajemne dopełnianie się i zazębianie. Pozwala tym samym pogodzić tkwiące w świecie sprzeczności, aporie, paradoksy i antynomie. Pozwala zarazem wykroczyć poza ramy klasycznej metafizyki (Arystotelesowsko-Tomaszowej), zasadzającej się w znacznej mierze na dualizmie. Będziemy argumentować na rzecz tezy, że dialektyczność jest specyficzną cechą (własnością) egzystencji, wiążąc się z holistycznym rozumieniem człowieka. Umożliwia bowiem postrzeganie go zarówno w kontekście jego zwierzęcej natury (jako „zwierzę rozumne”), jak i jego kulturotwórczej aktywności, przynależności społecznej czy religijnej.
BIOGRAM PRELEGENTA
Dr Rafał Szopa, absolwent Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, mgr teologii w zakresie filozofii oraz absolwent studiów podyplomowych filozoficzno-etycznych na PWT. Doktorat na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu w Instytucie Filozofii Chrześcijańskiej w zakresie filozofii. Pracownik Katedry Nauk Humanistycznych i Społecznych na Wydziale Zarządzania Politechniki Wrocławskiej. Prowadzi zajęcia z przedmiotów humanistycznych, takich jak: filozofia, wstęp do filozofii, etyka, etyka inżynierska, etyka nowych technologii, komunikacja społeczna. Tematyka publikowanych prac dotyczy teorii partycypacji bytu i jej zastosowań, ateizmu i filozofii przyrody, teorii poznania, transhumanizmu oraz nowych technologii w ujęciu filozoficznym. Był współorganizatorem konferencji międzynarodowych, uczestniczył czynnie w konferencjach w Polsce i za granicą. Popularyzuje naukę w ramach corocznych edycji Dolnośląskiego Festiwali Nauki. Współpracownik Studium św. Hildegardy z Bingen na PWT we Wrocławiu. Od 2020 r. członek rady naukowej czasopisma „Perspectiva – Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne”.
TYTUŁ WYSTĄPIENIA
Czy poznamy kiedyś całą prawdę o Wszechświecie?
ABSTRAKT
Postęp nauki wydaje się prowadzić do przekonania, że można odkryć całą prawdę o przyrodzie. Twierdzenie o niezupełności wskazuje, że nasza zdolność poszukiwania prawdy na podstawie matematyki posiada ograniczenia, ale używanie matematyki nie przekreśla nieustannego dążenia do prawdy, aby w jak największym stopniu ją poznać i mieć przekonanie, że nauka się skończy; że wyczerpiemy możliwości poznawcze nauki. Czy taki scenariusz jest możliwy? Odpowiedź pochodzi zarówno od nauk szczegółowych, jak i od filozofii. Z tych dwóch punktów widzenia zostaną zakreślone perspektywy odpowiedzi na tytułowe pytanie.
BIOGRAM PRELEGENTA
Dr hab. Bogusław Drożdż, prof. PWT, kapłan diecezji legnickiej, profesor nadzwyczajny Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, kierownik katedry Nowej Ewangelizacji w Instytucie Historii Kościoła i Teologii Pastoralnej tejże uczelni; wykładowca w Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Legnickiej w latach 1996-2022; w latach 1996-2018 dyrektor Biblioteki seminaryjnej w Legnicy; w latach 2007-2012 sekretarz generalny I Synodu Diecezji Legnickiej; członek Zespołu ds. Nowej Ewangelizacji Konferencji Episkopatu Polski; asystent kościelny Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana w diecezji legnickiej; dyrektor Diecezjalnego Centrum Edukacyjnego w Legnicy; od czerwca 2018 r. proboszcz parafii pw. Matki Bożej Królowej Polski w Legnicy. Redaktor naczelny dwóch naukowych periodyków: „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” oraz „Społeczeństwo. Studia, prace badawcze i dokumenty z zakresu nauki społecznej Kościoła”. Od lutego 2021 r. postulator w procesie beatyfikacyjnym sługi Bożego Henryka II Pobożnego. Jest autorem kilku książek, blisko 200 artykułów naukowych i popularno-naukowych oraz kilkuset esejów. Zainteresowaniami naukowymi celuje w problematykę ewangelizacji („starej” i „nowej”) oraz duszpasterstwa i apostolstwa społecznego.
TYTUŁ WYSTĄPIENIA
Granice narracji naukowej – jeśli istnieją, to czy ograniczają? – ks. dr hab. Bogusław Drożdż prof. PWT
ABSTRAKT
Jeżeli człowiek jest bytem skończonym, to wszystko ma swoje granice: każda jego aktywność – poznawcza, moralna i wytwórcza. Ujęcie człowieka jako imago Dei wyznacza z pewnością nową perspektywę dla jego egzystencji. Czy rozumowy dyskurs nie ma w sobie intelektualnej „przedwiedzy”, która rozwesela jego poznawczy trud? Nadto subtelnie zachęca i prowadzi!
