Tytuł konferencji: „Grzechy nauki współczesnej”
Conference topic: Sins of science – causes and therapy
w ramach programu „Perspektywy nauki współczesnej – PERSPECTIVA”
PLATFORMA ZOOM, 30.11.2023 roku
Kultura jako wyraz ludzkiej natury koduje w sobie pełnię człowieczeństwa. Wynika to z faktu, że kumuluje ona w swej treści to, czego człowiek zwyczajnie potrzebuje. To potrzeba czyni człowieka głównym sprawcą kultury. Daje się zauważyć, że pośród potrzeb jedne są bardziej zasadnicze, a inne jedynie cząstkowe. Poniekąd je wszystkie najlepiej pokazuje świat nauki. Stąd podstawowy podział na nauki filozoficzne i teologiczne, jak i nauki humanistyczne i techniczne. Nauki te uczą wrażliwości, aczkolwiek każda na swój sposób. Filozoficzne lubują się w logiczności i zrozumieniu całości tego, co po prostu jest. Nauki teologiczne wskazują na Tego, od którego zależy istnienie człowieka i świata. Humanistyczne rozważania zachwycają się opisem ludzkich doświadczeń, których ogrom stawia człowieka w centrum uwagi. Natomiast nauki techniczne odwzorowują, na ile potrafią, fizyczne tajniki wszechświata. Ważne jest, aby kultury nie wiązać wyłącznie z jednym rodzajem nauk. Kultura nie jest jedynie ani filozoficznym poszukiwaniem, ani teologiczną refleksją. Nie wolno jej także utożsamiać z humanistyką, a tym bardziej z postępem cywilizacyjnym. Każda redukcja jest niebezpieczna dla dobra człowieka, jego godności i praw. Zatem:
– jak nie błądzić? (FILOZOFIA);
– jak wnioskować? (NAUKI FORMALNE);
– jak nie tracić? (HUMANISTYKA);
– jak podziwiać? (NAUKI PRZYRODNICZE);
– jak budować? (TECHNIKA);
– jak otwierać? (TEOLOGIA).
Komitet naukowy konferencji:
Ks. dr hab. Bogusław Drożdż, prof. PWT; Ks. prof. Dariusz Lipiec; dr hab. Jan Wadowski, prof. PWr
Organizator:
Katedra Nowej Ewangelizacji Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu
Katedra Nauk Humanistycznych i Społecznych Politechniki Wrocławskiej
Diecezjalne Centrum Edukacyjne w Legnicy
Komitet organizacyjny:
ks. dr hab. Bogusław Drożdż, prof. PWT; dr Rafał Szopa; ks. dr Andrzej Ziombra; dr Jarosław Sempryk
Informacje organizacyjne:
Abstrakt referatu (600-700 znaków) należy przesłać na adres e-mail: rafal.szopa@pwr.edu.pl – dr Rafał Szopa. Teksty referatów (do 35000 znaków), po uzyskaniu pozytywnej oceny Komitetu naukowego i recenzentów, będą zamieszczone w czasopiśmie „PERSPECTIVA” lub „SPOŁECZEŃSTWO”, albo w publikacji zbiorowej. Konferencja jest nagrywana i umieszczana na społecznościowych portalach Facebook lub Youtube, o czym prelegenci są informowani.
P R O G R A M K O N F E R E N C J I (30.11.2023)
18:15 –19:00 – Rozgrzewka techniczna – dr Rafał Szopa
19:00 – 19:10 – Otwarcie konferencji – ks. dr hab. Bogusław Drożdż, prof. PWT; dr Rafał Szopa
Wykład pierwszy
God’s permission of sin
Prof. Steven Jensen
profesor filozofii na Uniwersytecie św. Tomasza z Akwinu w Houston, jest członkiem Centrum Studiów Tomistycznych. Ukończył studia magisterskie na Uniwersytecie św. Tomasza z Akwinu w Minesocie w 1987 r. W 1993 r. uzyskał stopień doktora filozofii na Uniwersytecie Notre Dame. Specjalizuje się w etyce, filozofii średniowiecznej, myśli Tomasza z Akwinu, teorii działania, etyce biomedycznej i prawie naturalnym. Pełnił funkcję dyrektora Centrum Studiów Tomistycznych, jest członkiem wielu komitetów naukowych, sprawował opiekę naukową nad kilkoma pracami doktorskimi. Jest recenzentem w czasopismach: „The Thomist”, „Res Philosophica” i „American Catholic Philosophical Quarterly”.
Abstract:
The talk considers what it means for God to permit a sin. It distinguishes three distinct meanings of permitting – not prohibiting an action, permitting an event, and permitting an action – and identifies God’s permission with the last of these. Permission of an action, unlike permission of an event, is open to both possibilities: the agent may act or not act. Consequently, God’s permission of sin is open to the possibility that the person does not sin. Nevertheless, when God permits sin in the case of a person in a state of mortal sin, then some sin or other is eventually necessary. In the case of a person in a state of grace, the same is not true. One upshot of this analysis is that God’s knowledge of sin cannot depend simply upon his permission of it, since the permission allows for both possibilities.
***
W wykładzie rozważamy, co dla Boga oznacza pozwolenie na grzech. Wyróżnia się trzy różne znaczenia pozwolenia – niezakazywanie działania, zezwalanie na wydarzenie i zezwalanie na działanie. Ostatnie z nich utożsamiamy z Bożym pozwoleniem. Zezwolenie na działanie, w przeciwieństwie do zezwolenia na wydarzenie, jest otwarte dla obu możliwości: agent może działać lub nie działać. W rezultacie Boże pozwolenie na grzech otwiera się na możliwość, że dana osoba nie zgrzeszy. Niemniej jednak, gdy Bóg dopuszcza grzech w przypadku osoby znajdującej się w stanie grzechu śmiertelnego, wtedy ten czy inny grzech w końcu jest konieczny. Nie jest tak w przypadku osoby będącej w stanie łaski. Jednym z rezultatów tej analizy jest to, że Boża wiedza o grzechu nie może zależeć po prostu od Jego pozwolenia na grzech, ponieważ pozwolenie to dopuszcza obie możliwości.
Wykład drugi
Ethical implications of artificial intelligence
Dr Jarosław Sempryk
doktor nauk ekonomicznych w zakresie zarządzania (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu); absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego (filozofia); absolwent Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości w Wałbrzychu (Zarządzanie Jakością); jego zainteresowania naukowe obejmują współczesne zagadnienia globalizacji i marginalizacji społecznej, filozofii zarządzania oraz sprawiedliwości w kontekście problematyki edukacji i zarządzania.
Abstract:
In this lecture, we will take a closer look at the evolution of artificial intelligence over the years, its applications, and the ethical challenges facing this field. As AI continues to advance, it has the potential to significantly change many aspects of our lives, making them more efficient, convenient, and personalized. However, this also raises important questions about the ethical and societal implications associated with its use. When developing ethical standards for artificial intelligence, it is crucial to consider diverse perspectives to account for cultural and societal differences and to avoid potential negative consequences such as exclusion, misuse, and violations of rights. Stakeholders are actively working on developing guidelines and codes of conduct, as well as creating oversight institutions and mechanisms aimed at enforcing ethical standards in the field of artificial intelligence.
***
W tym wykładzie dokładniej przyjrzymy się ewolucji sztucznej inteligencji na przestrzeni lat, jej zastosowaniom oraz wyzwaniom etycznym, które stoją przed tą dziedziną. W miarę jak AI rozwija się, może znacząco zmienić wiele aspektów naszego życia, sprawiając, że stanie się ono bardziej efektywne, wygodne i spersonalizowane. Jednak wiąże się to również z istotnymi pytaniami dotyczącymi etycznych i społecznych implikacji, które wynikają z jej wykorzystania. Podczas tworzenia standardów etycznych dla sztucznej inteligencji istotne jest uwzględnienie różnorodnych perspektyw wynikających z różnic kulturowych i społecznych, aby uniknąć potencjalnych negatywnych konsekwencji, takich jak wykluczenie, nadużycia i naruszenie praw. Zaangażowane strony pracują nad opracowaniem wytycznych i kodeksów postępowania, a także nad tworzeniem instytucji i mechanizmów nadzorczych, które mają na celu egzekwowanie standardów etycznych w dziedzinie sztucznej inteligencji.
Wykład trzeci
Grzechy metodyczne kursu dla narzeczonych
Dr Tomasz Grabiec OFMCap
absolwent Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, doktor teologii, dyrektor Poradni Rodzinnej „Akademia Rodziny Augustyn” we Wrocławiu. Autor akademickiego programu przygotowawczego do sakramentu małżeństwa „Kurs na miłość” oraz twórca i realizator programu katechez przedmałżeńskich organizowanych pod auspicjami Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów dla narzeczonych, prowadzi warsztaty z komunikacji uczuć dla małżeństw i grup specjalnych (np. dla administracji rządowej w Waszyngtonie w 2008 r.). W latach 2012-2014 należał do nadzwyczajnego zespołu roboczego przy MSZ w Warszawie odznaczony odznaką Bene Merito (za działalność wzmacniającą Polskę na arenie międzynarodowej i za współpracę z polską dyplomacją). Prowadzi wykłady dotyczące problematyki duszpasterstwa rodzin w ramach formacji stałej w Sulistrowiczkach. Obecnie proboszcz w parafii pw. Najświętszej Maryi Panny w Wołczynie. Autor artykułów naukowych i popularnych z zakresu katolickiej nauki społecznej oraz teologii życia rodzinnego, publikowanych w czasopismach: „Perspectiva” i „Społeczeństwo” oraz na wortalu kapucyni.pl.
Abstract:
The competence of pastors and people accompanying them during pre-marital courses is to help engaged couples discover their own limitations, show the beauty and meaning of human love manifested in mutual responsibility and care for the community of life being built. Excessive haste and superficial preparation of lovers to receive the sacrament, limited to a few meetings on the theology of marriage and the liturgy of the Holy Mass, is a denial of what preparation for receiving the sacrament of marriage really is. This still common practice brings a lot of harm to engaged couples who expect professional preparation from the Church and support on the marital path they want to follow together.
***
Kompetencja duszpasterzy i osób towarzyszących w trakcje kursów przedmałżeńskich ma pomoc narzeczonym w odkryciu ich własnych ograniczeń, ukazać piękno i znaczenia ludzkiej miłości przejawiającej się we wzajemnej odpowiedzialności i troski za budowaną wspólnotę życia. Nadmierny pośpiech i powierzchowne przygotowanie zakochanych do przyjęcia sakramentu, ograniczające się do kilku spotkań o teologii małżeństwa i liturgii Mszy świętej jest zaprzeczeniem tego, czym naprawdę jest przygotowanie do przyjęcia sakramentu małżeństwa. Ta powszechna jeszcze praktyka przynosi wiele szkody dla narzeczonych, którzy oczekują profesjonalnego przygotowania ze strony Kościoła i wsparcia na drodze małżeńskiej jaką pragną wspólnie podążać.
Wykład czwarty
Pankomputacjonalizm jako jeden z grzechów głównych współczesnej nauki
Dr Rafał Szopa
absolwent Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, mgr teologii w zakresie filozofii oraz absolwent studiów podyplomowych filozoficzno-etycznych na PWT. Doktorat na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu w Instytucie Filozofii Chrześcijańskiej w zakresie filozofii. Pracownik Katedry Nauk Humanistycznych i Społecznych na Wydziale Zarządzania Politechniki Wrocławskiej. Prowadzi zajęcia z przedmiotów humanistycznych, takich jak: filozofia, wstęp do filozofii, etyka, etyka inżynierska, etyka nowych technologii, komunikacja społeczna. Tematyka publikowanych prac dotyczy teorii partycypacji bytu i jej zastosowań, ateizmu i filozofii przyrody, teorii poznania, transhumanizmu oraz nowych technologii w ujęciu filozoficznym. Był współorganizatorem konferencji międzynarodowych, uczestniczył czynnie w konferencjach w Polsce i za granicą. Popularyzuje naukę w ramach corocznych edycji Dolnośląskiego Festiwali Nauki. Współpracownik Studium św. Hildegardy z Bingen na PWT we Wrocławiu. Od 2020 r. członek rady naukowej czasopisma „Perspectiva – Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne”.
Abstract:
One of the sins of science is that everything is computable, or more precisely, that everything performs calculations. This approach explains the mathematical nature of nature and the successes of natural sciences and equates knowledge and information with computability. Limiting cognitive abilities to computability eliminates knowledge about everything that may go beyond this area as valuable. It is not only about the entire sphere of Transcendence, but also the issue of consciousness, which Roger Penrose wrote that goes beyond computable.
***
Jednym z grzechów nauki jest to, że wszystko jest obliczalne, a precyzując, że wszystko wykonuje obliczenia. Podejście to wyjaśnia matematyczność przyrody i sukcesy nauk przyrodniczych i zrównuje wiedzę i informacje z obliczalnością. Ograniczenie zdolności poznawczych do obliczalności przekreśla jako wartościową wiedzę na temat wszystkiego, co być może wykracza poza ten obszar. Nie chodzi tylko o całą sferę Transcendencji, ale również kwestię świadomości, o której Roger Penrose pisał, że wykracza poza obliczalność.
Wykład piąty
Błędy metodologiczne w budowaniu teologii genetivu
Ks. prof. PWT dr hab. Bogusław Drożdż
kapłan diecezji legnickiej, profesor nadzwyczajny Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, kierownik katedry Nowej Ewangelizacji w Instytucie Historii Kościoła i Teologii Pastoralnej tejże uczelni; wykładowca w Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Legnickiej w latach 1996-2022; w latach 1996-2018 dyrektor Biblioteki seminaryjnej w Legnicy; w latach 2007-2012 sekretarz generalny I Synodu Diecezji Legnickiej; członek Zespołu ds. Nowej Ewangelizacji Konferencji Episkopatu Polski; asystent kościelny Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana w diecezji legnickiej; dyrektor Diecezjalnego Centrum Edukacyjnego w Legnicy; od czerwca 2018 r. proboszcz parafii pw. Matki Bożej Królowej Polski w Legnicy. Redaktor naczelny dwóch naukowych periodyków: „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” oraz „Społeczeństwo. Studia, prace badawcze i dokumenty z zakresu nauki społecznej Kościoła”. Od lutego 2021 r. postulator w procesie beatyfikacyjnym sługi Bożego Henryka II Pobożnego. Jest autorem kilku książek, blisko 200 artykułów naukowych i popularno-naukowych oraz kilkuset esejów. Zainteresowaniami naukowymi celuje w problematykę ewangelizacji („starej” i „nowej”) oraz duszpasterstwa i apostolstwa społecznego
Abstract:
Genetivus (Latin) is the equivalent of the Polish genitive case. It answers the question: who? what? In Latin: cuius? Combining the concept itself with the term „theology” gives us the expression „generative theology”. The collective name thus created includes everything that is hidden under the more commonly known in theology term „theology of earthly realities”. In the lecture we do not go into the history of the emergence of this theology of earthly realities, but we ask ourselves the question what should be taken into account so that the theology of the genetive, e.g. as theology of work or theology of culture, is constructed correctly and methodologically?
***
Genetivus (łac.) to odpowiednik polskiego dopełniacza. Odpowiada on na pytanie: kogo? czego? Po łacinie: cuius? Łącząc samo pojęcie z terminem „teologia” powstaje nam wyrażenie „teologia genetivu”. Tak powstała nazwa zbiorcza gromadzi w swym zakresie to wszystko, co kryje się pod bardziej już znanym w teologii pojęciem „teologia rzeczywistości ziemskich”. W wykładzie nie wchodzimy w historię powstania tej teologii rzeczywistości ziemskich, ale stawiamy sobie pytanie, co z pewnością należy uwzględniać, aby teologia genetivu, np. jako teologia pracy czy teologia kultury była poprawnie, metodologicznie zbudowana?
